Вториот ден од 19-та конференција на МАСИТ, поддржан од адвокатската канцеларија Најденовски, стартуваше со енергични поздравни обраќања од г. Илија Господинов, Претседател на Управниот одбор на МАСИТ, и г. Јован Најденовски, адвокат од истакнатата адвокатска канцеларија Најденовски. Во нивните обраќања, двајцата потенцираа дека оваа конференција е клучен чекор напред за здружувањето на здравството и иновациите, повикувајќи ги чинителите и засегнатите страни да ја искористат моќта на новите технологии за унапредување на здравјето.
Првиот говорник, проф. Сем Аталах, водечки хирург од САД, претстави моќен фокус со својата тема за улогата на компјутерската визуелизација во хирургијата. Неговото инспиративно предавање откри како овие иновации ја зголемуваат прецизноста во операциите, ги намалуваат човечките грешки и ги трансформираат исходите за пациентите. Токму оваа визија постави основа за денот, а беше дополнета со интригантна презентација на г. Огнен Плавевски и д-р Стефан Арсенков од 3DLoom. Тие ја објаснија важноста на вештачката интелигенција (ВИ) и 3D печатењето и како овие технологии ги претвораат дигиталните слики во хируршки алатки, анатомски модели и ортотски решенија за подобрување на грижата за пациентите.
Д-р Анела Тосевска од Медицинскиот Универзитет во Виена го продолжи овој иновативен бран со предавањето “Од код до лек”, осветлувајќи ја примената на ВИ во генетиката. Според нејзините зборови, напредните алгоритми сега овозможуваат генетските податоци да се искористат за персонализирана медицина – здружување на моќта на компјутерите и биологијата за медицина каква што порано ни била само сон.
Во панел дискусијата за ВИ во фармацевтскиот R&D, проф. Маја Симоноска Црцаревска, проф. Зорица Наумовска и асистент Евгенија Михајловска дадоа пример за тоа како големите бази на податоци и ВИ создаваат нови лекови, го оптимизираат производството и го поддржуваат развојот на терапии прилагодени за секој пациент. Нивната дискусија откри дека ВИ е повеќе од научна фантастика – таа е сржта на иднината на медицината.
Следниот дел го одбележа презентацијата на д-р Горан Спиров и м-р Сашо Николовски од ПЕТ Центарот, кои открија како радиомиката и PET/CT скеновите даваат детален преглед на болестите и одговорите на пациентите, со што радиологијата станува незаобиколен дел од прецизната медицина.
Проф. Анис Сефиданис со својот говор на тема вештачка интелигенција и трансхуманизам предизвика длабоки размисли за тоа како технологијата може да ги прошири човечките капацитети, отворајќи нови хоризонти за подобрување на човечката природа и иднината на нашето здравје.
ВИ во стоматологијата и ортодонцијата беа централни теми во презентациите на д-р Александар Илиев и доц. д-р Елена Петрова, кои со иновативни решенија од дигиталната ера ги опфатија различните аспекти на нега – од превентивна грижа до хируршки процедури и планирање. Нивните презентации приближија иднина каде што процедурите се прецизни и прилагодени според потребите на пациентот, поставувајќи нови стандарди за нега.
Панел сесијата „ИКТ и ВИ – моментални технологии и трендови за развој, достапни алатки и иновативни решенија за иднината“ модерирана од д-р Стојан Николиќ (Модерм Маркетинг) беше вистински прозорец кон иднината на здравството во Македонија. Со претставници од водечки компании во ИКТ и биомедицината, оваа сесија го покажа преплетувањето на индустриските и научните перспективи за да даде увид во дигиталната револуција што го трансформира начинот на кој се грижиме за нашето здравје.
Отворајќи ја панел дискусијата, д-р Николиќ го постави прашањето за улогата на големите бази на податоци во медицината, истакнувајќи дека анализата на овие податоци во реално време е клучна за подобра дијагностика и третман. Секој панелист даде уникатен одговор, нудејќи увид во значењето на податоците за подобрување на здравствените услуги.
г. Марјан Николовски, извршен директор на EMIT Knowledge, зборуваше за предизвиците во управувањето со приватни податоци во здравството. Тој истакна дека заштитата на податоците е основна при дигитализацијата на здравството, а EMIT Knowledge активно работи на развивање на софтвери кои ги интегрираат овие податоци на безбеден и ефективен начин. Николовски понуди увид и во иднината, спомнувајќи трендови што би понудиле уште поголема безбедност и контрола.
Од Proxiad SEE, г. Синиша Јовиќ го фокусираше својот дел на интероперабилноста – способноста на различни уреди и системи да „зборуваат“ еден со друг. Оваа функционалност не само што ја зголемува ефикасноста туку овозможува и поквалитетна грижа за пациентите. Јовиќ додаде дека интеграцијата на ВИ во медицинските дијагностички процеси значително ги забрзува резултатите, правејќи ги попрецизни и достапни.
Последен на листата, но подеднакво импресивен, беше г. Томче Делев од Sorsix, кој ги сподели најновите иновации на неговата компанија во областа на софтвери за здравство. Делев истакна дека Sorsix е посветен на создавање дигитални решенија кои го оптимизираат управувањето со здравствени податоци и ги подобруваат тековите на работа во здравствените установи, објаснувајќи ги предизвиците и решенијата што тимот на Sorsix ги развива за успешно имплементирање на овие иновации.
Кон крајот на сесијата, панелистите се осврнаа на бариерите пред целосната дигитална трансформација, како што се недостатокот на здравствен кадар со ИТ вештини и регулаторните пречки. Но, сите изразија оптимизам дека, со соработка помеѓу здравствените и технолошките сектори, овие предизвици можат да се надминат.
Заклучокот на панелот го потенцираше значењето на континуираната поддршка за ИКТ во здравството и напорот да се отвори патот за поинтегрирани и напредни здравствени услуги во Македонија.
Како завршница на конференцијата, г-а Александра Манолчева од EIT Community RIS Hub – Северна Македонија зборуваше за глобалните трендови во HealthTech и можностите за македонскиот здравствен екосистем. Нејзините зборови беа моќен поттик за уште поголема соработка и идни иновации во нашата земја.
19-та конференција на МАСИТ успешно покажа дека иднината на здравството во Македонија е технолошка, иновативна и светла!
