Раното дијагностицирање на Алцхајмеровата болест е клучно за навремена интервенција, со што значително се подобрува прогнозата и квалитетот на животот на пациентот. Но, препознавањето на оваа болест во најраната фаза често претставува голем предизвик. Во обид да ја олесни таа дијагностичка патека, Американската агенција за храна и лекови (FDA) неодамна го одобри првиот крвен тест за поддршка при дијагноза на Алцхајмерова болест — Lumipulse G pTau217/ß-Amyloid 1-42 Plasma Ratio, развиен од Fujirebio Diagnostics.
Како функционира тестот?
Овој иновативен тест функционира преку мерење на концентрацијата на два протеина во крвта: пTau217 и бета-амилоид 1-42. Односот помеѓу овие два биомаркери може да укаже на присуство или отсуство на амилоидни плаки во мозокот, препознатлив белег за Алцхајмерова болест.
Според д-р Маниша Парулекар, директорка на Одделението за геријатрија при Hackensack University Medical Center, овие протеини го нарушуваат нормалното функционирање на невроните, предизвикувајќи постепено губење на меморија и когнитивни функции. Таа објаснува: „Замислете дека вашиот мозок е библиотека каде што книгите (информацијата) се уредно сместени. Кај пациентите со Алцхајмер, лепливите белешки (амилоидните плаки) ги блокираат полиците, а библиотекарот (протеинот тау) станува дезорганизиран. Со овој тест, ние можеме да ги идентификуваме овие промени порано од кога било.“
Зошто ова претставува напредок?
До неодамна, дијагнозата на Алцхајмер се базираше на комбинација од когнитивни тестови, медицинска историја, МР или ПЕТ скен и анализа на цереброспинална течност (CSF), која се добива со инвазивна процедура – лумбална пункција. Новиот крвен тест овозможува поефтина, побрза и помалку инвазивна дијагностика.
„Овој тест ја поедноставува целата процедура и ја прави достапна и за пациенти кои немаат пристап до напредна болничка опрема,“ истакнува д-р Гедиминас Глиебус од Marcus Neuroscience Institute, додавајќи дека со оваа метода, само 20% од пациентите ќе имаат потреба од дополнителни дијагностички тестови.
Предности, но и ограничувања
Иако Lumipulse тестот претставува значаен технолошки напредок, FDA предупредува на можноста од лажно-позитивни и лажно-негативни резултати. Затоа, експертите препорачуваат овој тест да се користи исклучиво во присуство на когнитивни симптоми, и во консултација со невролог или специјалист.
Д-р Бхава Пател од Универзитетот на Флорида додава: „Овој тест може да биде исклучително корисен за предселекција на пациенти за клинички студии, но неговата употреба како алатка за рутински скрининг сè уште не е докажана и бара дополнителни истражувања.“
Можности за порана дијагноза и интервенција
Повеќето експерти се согласуваат дека оваа алатка има потенцијал да ги охрабри пациентите со лесни когнитивни симптоми да побараат дијагноза порано, што е клучно за ефективно управување со болеста и вклучување во терапевтски програми.
„Едноставноста, пониската цена и неинвазивната природа на овој тест може да придонесат за подостапна дијагностика во рурални и недоволно услужени заедници, што ќе овозможи порано препознавање на Алцхајмер кај лица кај кои тоа инаку би било пропуштено,“ заклучува д-р Парулекар.
Медицината напредува, дали вие сте во тек?
Повеќе од кога било, раната дијагноза, пристапот до иновации и информираноста се од клучно значење во борбата против Алцхајмеровата болест.
🔍 Следете ги сите најнови вести, дијагностички иновации и можности во медицината, само на www.medrep.mk
📩 Или станете дел од најголемата база на медицински професионалци во земјата и регистрирајте го вашето CV уште денес.
